CAO van toepassing door rechtsgeldigheid incorporatiebeding

Door Erik Ruijs en Judith Tersteeg 
 

Inleiding 

Het Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden heeft een belangrijke uitspraak gedaan over de geldigheid van een (dynamisch) incorporatiebeding in een arbeidsovereenkomst. In de zaak met nummer ECLI:NL:GHARL:2023:5619 bevestigt het Hof het rechtsgeldig karakter van het beding dat de voorwaarden van een CAO in de individuele arbeidsovereenkomst van een werknemer van toepassing verklaart. 

 
Wat is een incorporatiebeding? 

Een incorporatiebeding is een clausule in een arbeidsovereenkomst die verwijst naar een CAO en die bepaalt dat de bepalingen en voorwaarden van die CAO van toepassing zijn op de individuele arbeidsovereenkomst. Er bestaan statische en dynamische incorporatiebedingen. In geval van een dynamisch incorporatiebeding is niet alleen de huidige CAO van toepassing maar ook toekomstige versies van die CAO.  
 

Feiten van deze zaak 

In deze kwestie is sprake van een werknemer die in 1992 in dienst is getreden. In de arbeidsovereenkomst is opgenomen “De CAO voor betonproduktenindustrie is van toepassing binnen ons bedrijf”. In 2019 is de onderneming juridisch afgesplitst waarbij het personeel te kennen is gegeven dat alle rechten en verplichtingen van rechtswege overgaan op de nieuwe entiteit. Werknemer stelt dat zijn werkgever hem te weinig vakantiegeld en eindejaarsuitkering heeft uitbetaald. Die aanspraken vloeien voort uit de CAO.  

Zowel werkgever als werknemer waren ten tijde van het sluiten van de arbeidsovereenkomst geen lid van een vereniging die cao-partij was. Dat betekent dat zij niet via artikel 9 van de Wet op de Collectieve Arbeidsovereenkomst (WCAO) aan de CAO zijn gebonden. Het Hof is ervan uitgegaan dat de CAO gedurende de hele duur van de arbeidsovereenkomst met de werknemer is toegepast: ook in periodes waarin de CAO niet algemeen verbindend was verklaard.  
 
Volgens werkgever was de regel tekst in de arbeidsovereenkomst over de CAO géén incorporatiebeding en was de CAO dus niet van toepassing op de arbeidsovereenkomst. Volgens het Hof was dit echter wel degelijk het geval.  

Dynamisch incorporatiebeding 

Normaal gesproken heeft een beding in de arbeidsovereenkomst, waarin wordt verwezen naar een CAO, de betekenis dat die cao op de arbeidsovereenkomst wordt toegepast. Dat dit niet letterlijk in het beding staat, maar de woorden “binnen het bedrijf” worden gebruikt, doet daaraan volgens het Hof niet af. 
 
Het Hof heeft daarnaast geoordeeld dat hier sprake is van een dynamisch incorporatiebeding. Hierdoor is niet alleen de CAO van toepassing die geldig was tijdens het afsluiten van de arbeidsovereenkomst maar tevens wijzigingen van die cao in de toekomst. Er is in de arbeidsovereenkomst namelijk geen verwijzing opgenomen naar een specifieke versie van de CAO, terwijl algemeen bekend is dat CAO’s van tijd tot tijd inhoudelijk kunnen wijzigen. Het beding moet dus zo worden uitgelegd dat bedoeld is de op enig moment geldende CAO op de arbeidsovereenkomst tussen partijen van toepassing te laten zijn. De bepalingen uit de CAO zijn daarmee onderdeel geworden van de individuele arbeidsovereenkomst met de werknemer. 

 
Relevantie 

Deze uitspraak van het hof toont aan dat het van belang is om als werkgever in de arbeidsovereenkomst duidelijke afspraken te maken over of een CAO  nu wel of niet wordt geïncorporeerd in de arbeidsovereenkomst en zo ja, of het gaat om een statisch of een dynamisch incorporatiebeding. Een onduidelijke/ongebruikelijke bepaling zal ons inziens al snel worden gekenmerkt als een incorporatiebeding en zelfs als een dynamisch incorporatiebeding waardoor wellicht onbewust en ongewenst CAO bepalingen gelden.  

Heeft u nog vragen over de toepasselijkheid van een CAO op de arbeidsovereenkomst, neem dan gerust contact met ons op.  

#incorporatiebeding #dynamisch #arbeidsovereenkomst #cao