Senioriteitsrechten en overgang van onderneming: Martinair vrachtvliegers/KLM

door Judith Tersteeg

Na ruim 5 jaar procederen en een eerder arrest van de Hoge Raad heeft het Hof Den Haag in 2023 geoordeeld dat de piloten door overgang van onderneming van rechtswege in dienst zijn getreden bij KLM. De door de vrachtvliegers gevorderde verklaring voor recht dat de bij Martinair opgebouwde senioriteit over zou gaan op KLM, werd echter door het Hof afgewezen. Concreet hield dit in dat de vrachtvliegers onderaan de senioriteitslijst van KLM werden geplaatst, hetgeen negatieve gevolgen zou hebben voor met name hun carrièrekansen en ontslagbescherming. De vrachtvliegers lieten het hier niet bij zitten en gingen naar de Hoge Raad. 
 
De Hoge Raad stelt kort gezegd uit arresten van het Hof van Justitie volgt dat voor de senioriteit van de vrachtvliegers hetzelfde geldt als voor anciënniteit. In beginsel gaat anciënniteit (en dus ook senioriteit) niet mee over. Voor zover senioriteit medebepalend is voor rechten van financiële aard van de vrachtvliegers, dienen deze rechten door de verkrijger (KLM) echter wel op dezelfde voet als bij de vervreemder (Martinair) te worden gehandhaafd. Dit lijkt mij een logische uitkomst. 
 
De belangrijkste vraag is natuurlijk wat nu precies moet worden verstaan onder “rechten van financiële aard”. Helaas schept dit arrest nog geen duidelijkheid over die vraag.  
 
De Hoge Raad oordeelde dat de vordering tot behoud van senioriteit als zodanig te algemeen was om te kunnen worden toegewezen. Ik ben, anders dan de AG, van mening dat als de vrachtvliegers hun vordering anders hadden ingestoken namelijk door niet in zijn algemeenheid te focussen op behoud van hun positie op de senioriteitslijst, maar door te kijken naar de voorwaarden rondom promotiekansen die uit die plaatsing voortvloeien, de uitkomst anders had kunnen zijn. 
 
Senioriteit/anciënniteit is ook bepalend voor ontslag bij inkrimping. De subsidiaire vordering van de vrachtvliegers was wel specifiek hierop gericht: ze vorderen behoud van senioriteit bij boventalligheid. Deze vordering heeft het Hof echter niet afzonderlijk besproken en dat had wel gemoeten. De Hoge Raad verwijst het geding naar Hof Arnhem-Leeuwarden.  
Ik hoop dat het Hof Arnhem-Leeuwarden de beschermingsgedachte van de Richtlijn tot uitgangspunt neemt en concludeert dat de anciënniteit in het kader van de ontslagvolgorde behouden blijft bij overgang van onderneming.  
 
Lees voor een uitgebreidere analyse mijn noot onder dit arrest, zoals dat is geplaats in JIN (Jurisprudentie in Nederland) aflevering 4

#senioriteit #rechten #piloten #arrest #hogeraad