Dossier ZZP
In de afgelopen jaren is het aantal zzp’ers in Nederland fors toegenomen. Zelfstandig ondernemers werken op basis van een overeenkomst van opdracht, meestal op basis van een modelovereenkomst die door de belastingdienst is goedgekeurd. Vaak denken zelfstandigen en de opdrachtgevers dat ze daarmee voldoen aan de wet- en regelgeving. Maar schijn kan bedriegen en de zzp’er en de opdracht duur komen te staan.
Want, uiteindelijk gaan niet partijen maar de rechter over de kwalificatie van de samenwerking dan wel als arbeidsovereenkomst dan wel als overeenkomst van opdracht. Voor die beoordeling zijn alle omstandigheden van het geval relevant en wordt niet alleen naar de contractuele afspraken gekeken, maar met name ook aan de wijze waarop partijen in de praktijk samenwerken.
De rechtspraak, de wetgever en de belastingdienst en de wetgever worstelen al jaren met de beoordeling van arbeisrelaties. En dat terwijl de werkende en de opdrachtgever graag vooraf duidelijkheid willen hebben. Vroeger kon dat door middel van een VAR verklaring. Maar die is sinds 2016 vervallen met invoering van de Wet Deregulering Beoordeling Arbeidsrelaties (Wet DBA). Helaas heeft die wet onvoldoende duidelijkheid gebracht en is zelfs besloten …. Het handhavingsmoratorium geldt tot 1 januari 2025. ondertussen heeft de wetgever geprobeerd door middel van nieuwe wetsvoorstellen duidelijkheid te verschaffen. Het wetsvoorstel van minister Van Gennip ….. is ….
Kortom, thans is er nog steeds onduidelijkheid over de beoordeling van arbeidsrelaties. Maar het probleem heeft de volle aandacht van de regering en er zullen in de komende periode absoluut ontwikkelingen zijn. Het is daarom van belang dat zowel de zzp’er als de opdrachtgever de ontwikkelingen in de rechtspraak en nieuwe wetsvoorstellen alsmede … van de belastingdienst op de voet blijven volgen.
DT Advocaten, in het bijzonder Charlotte van den Dungen, is expert op dit gebied en staat klaar om je te begeleiden, zodat je goed geïnformeerde beslissingen kunt nemen die passen bij jouw zakelijke belangen. Ontdek hoe wij je kunnen bijstaan.
Charlotte van den Dungen
Het Deliveroo Arrest - 9 gezichtspunten voor de beoordeling van de arbeidsrelatie
Het toonaangevende Deliveroo-arrest van de Hoge Raad van maart 2023 heeft belangrijke implicaties gehad voor de kwalificatie van arbeidsovereenkomsten, met name in de context van de platformeconomie. De Hoge Raad geoordeeld dat maaltijdbezorgers die werkzaam zijn voor het bedrijf Deliveroo niet als zelfstandigen, maar als werknemers moeten worden beschouwd. Dit betekent dat hun arbeidsrelatie met Deliveroo wordt gekwalificeerd als een arbeidsovereenkomst in plaats van een overeenkomst van opdracht.
De zaak draaide om de vraag of bezorgers die via het platform van Deliveroo maaltijden bezorgen, als zelfstandige ondernemers moeten worden beschouwd of als werknemers in loondienst. Deliveroo beschouwde de maaltijdbezorgers als zelfstandige ondernemers, wat betekende dat zij geen aanspraak konden maken op arbeidsrechtelijke bescherming zoals minimumloon, vakantiegeld, cao aanspraken en doorbetaling bij ziekte. De maaltijdbezorgers waren het hier echter niet mee eens en stapten met hulp van de vakbond FNV naar de rechter om hun arbeidsrelatie met Deliveroo te laten kwalificeren als een arbeidsovereenkomst.
De Hoge Raad oordeelde dat de kwalificatie van een arbeidsrelatie niet alleen afhangt van de benaming die partijen eraan geven, maar voornamelijk van de feitelijke uitvoering van het werk. Als alle rechten en verplichtingen van partijen in kaart zijn gebracht, moet de rechter de arbeidsverhouding kwalificeren. Om te kunnen bepalen of een overeenkomst een arbeidsovereenkomst is of niet, zijn alle omstandigheden van het geval relevant in onderlinge samenhang. De Hoge Raad heeft in het Deliveroo arrest een niet limitatieve lijst van 9 gezichtspunten gegeven die van belang zijn voor de kwalificatie van de arbeidsrelatie:
de aard en de duur van de werkzaamheden
de wijze waarom de werkzaamheden en werktijden worden bepaald
de inbedding van het werk en diegene die de werkzaamheden verricht in de organisatie en bedrijfsvoering
het al dan niet bestaan van een verplichting het werk persoonlijk uit te voeren
de wijze waarop de contractuele regeling van de verhouding van partijen tot stand is gekomen
de wijze waarop de beloning wordt bepaald en waarop deze wordt uitgekeerd
de hoogte van de beloning
de vraag of diegene die de werkzaamheden verricht commercieel risico loopt
of diegene die de werkzaamheden verricht in het economisch verkeer zich als ondernemer gedraagt of kan gedragen: de mogelijkheid om een reputatie op te bouwen, aan acquisitie te doen, de fiscale behandeling, het aantal opdrachtgevers en de duur van de opdrachten bij een opdrachtgever.
Last but not least, moet ook nog gekeken worden naar de waarde van een contractuele afspraak. De weging van een contractuele afspraak door de rechter hangt mede af van de mate waarin die afspraak in de praktijk daadwerkelijk betekenis heeft voor de partij die de werkzaamheden verricht.
Op basis van deze criteria concludeerde de Hoge Raad dat er sprake was van een gezagsverhouding tussen Deliveroo en de bezorgers, waardoor de bezorgers als werknemers moesten worden beschouwd.
De uitspraak van de Hoge Raad is niet alleen relevant voor platformbedrijven, maar voor alle bedrijven die met zelfstandigen werken in Nederland. Het is sterk aan te bevelen om de samenwerking met zelfstandigen juridisch onder de loep te nemen zodat je een risicoanalyse kunt maken zodat je kunt werken aan potentiële veranderingen van het bedrijfsmodel en de eventuele financiële risico’s van potentiële claims van derden inzichtelijk kunt maken.
Lees ook het uitgebreide artikel van Charlotte van den Dungen over het Deliveroo-Arrest
Lees ook het artikel van Charlotte van den Dungen over het Deliveroo gezichtspunt ‘ondernemerschap’
