Wat is disfunctioneren?

Er is sprake van disfunctioneren als de prestaties van een werknemer niet (meer) voldoen aan de verwachtingen die je daarvan als werkgever hebt en mag hebben. Hiervan kan bijvoorbeeld sprake zijn als de werknemer niet voldoet aan functie-eisen. Maar het kan ook liggen aan bepaalde karaktereigenschappen van de werknemer of te maken hebben met de verandering van werkzaamheden die de werknemer niet kan bijhouden. In de praktijk hangt het vaak van de omstandigheden van het concrete geval af of sprake is van disfunctioneren of niet.

Wanneer is een ontslag wegens disfunctioneren mogelijk?

Als je niet tevreden bent over het functioneren van een werknemer, dan kan je met de werknemer in gesprek gaan over een ontslag met wederzijds goedvinden. Lukt dit niet? Dan kan je de kantonrechter vragen de arbeidsovereenkomst te ontbinden. Op grond van de wet en rechtspraak gelden hierbij de volgende (cumulatieve) vereisten:

1. De werknemer is ongeschikt voor zijn functie (‘de bedongen arbeid’).

2. De ongeschiktheid vloeit niet voort uit ziekte of gebreken van de werknemer.

3. Je hebt de werknemer hiervan tijdig in kennis gesteld en de werknemer in voldoende mate de gelegenheid gegeven het functioneren te verbeteren.

4. De ongeschiktheid is niet het gevolg van onvoldoende zorg vanuit het bedrijf voor scholing of de arbeidsomstandigheden van de werknemer.

5. Je hebt binnen de organisatie binnen redelijke termijn geen andere passende functie die de werknemer, eventueel na scholing, zou kunnen uitvoeren.

Hierbij geldt dat jouw inspanningen op de punten 3 en 5 gericht moeten zijn op het voorkomen van een ontslag. Je moet de werknemer wel duidelijk maken dat ontslag tot de mogelijkheden kan behoren als verbeteren niet lukt. Bovendien zal je een zo volledig mogelijk ontslagdossier moeten opbouwen, waaruit blijkt dat aan de vereisten is voldaan.

Het ontslagdossier

Gelet op de vereisten die gelden voor een ontslag wegens disfunctioneren, is het bij een niet goed functionerende werknemer van belang om al in een vroegtijdig stadium te beginnen met het opbouwen van het ontslagdossier. Je doet er goed aan om hierin in ieder geval de volgende documenten op te nemen:

• De arbeidsovereenkomst en functieomschrijving, zodat duidelijk is wat je van de werknemer verwachtte.

• Schriftelijke verslagen van periodieke functionerings- en beoordelingsgesprekken, waarin het disfunctioneren is besproken.

• Eventueel schriftelijke klachten en verslagen van de gesprekken waarin deze klachten met de werknemer worden besproken.

• Een verbeterplan, waarin je aangeeft op welke punten de werknemer niet goed functioneert, wat de doelen voor de komende periode zijn en wat jij als werkgever daaraan zal bijdragen (scholing, coaching en/of begeleiding door een ervaren collega).

• Verslagen van tussentijdse (wekelijkse of tweewekelijkse) evaluaties van het verbeterplan.

• Een eindevaluatie van het verbeterplan.

Heb je hier vragen over?

Zoals je ziet, stellen wet en rechtspraak flinke eisen aan een ontslag wegens disfunctioneren. Een dergelijk ontslag vraagt ook om een inspanning vanuit de werkgever én een goed ontslagdossier. In de praktijk wijzen kantonrechters een de op deze ontslaggrond gebaseerd verzoek regelmatig af, veelal omdat niet aan een of meer van de wettelijke eisen is voldaan en/of een deugdelijk ontslagdossier ontbreekt. Als je hier vragen over hebt, neem dan gerust contact met ons op. We helpen je graag.